DOŻYNKI BLISKIE LASOWIACKIEJ TRADYCJI

DOŻYNKI BLISKIE LASOWIACKIEJ TRADYCJI

W niedzielę, 23 sierpnia w Porębach Kupieńskich odbyły się dożynki, których celem było przypomnienie dawnych tradycji lasowiackich związanych ze żniwami. Wydarzenie było podzielone na seminarium z warsztatami i konkurs. W dożynkowych zmaganiach konkursowych wzięło udział prawie 250 osób z 13 organizacji wiejskich. W dniu 1 sierpnia odbyło się seminarium i warsztaty w którym wzięło udział 100 uczestników reprezentantów organizacji wiejskich.  W większości były to członkinie Kół Gospodyń Wiejskich. W seminarium wykładowcami byli dr hab. Tomasz Nowak, dr Mariusz Pucia i mgr Jolanta Dragan. Warsztaty z śpiewu poprowadziła mgr Katarzyna Liszcz Starzec z tradycyjnego tańca przy wieńcu dożynkowym choreograf Piotr Drozd.

II Lasowiackie Dożynki w Porębach Kupieńskich – Powrót do Tradycji to realizacja projektu, który ma przypomnieć istotne dla dawnej kultury Lasowiaków elementy tradycji dożynkowych. W roku ubiegłym seminarium wprowadziło w tematykę, uczestnicy warsztatów zaś piekli chleb i wykonywali tradycyjny wieniec. W tym roku zaowocowało to czterema konkursami na tradycyjny wieniec dożynkowy, chleb, śpiew i taniec. Imprezę dożynkową z konkursami zorganizowano na scenie i zadaszonej podłodze tanecznej oraz pod namiotami w Porębach Kupieńskich. Uczestnicy poświęcili mnóstwo czasu żeby je przygotować. Oprócz udziału w seminarium i warsztatach odbywali próby taneczne i śpiewacze, wykonywali prace rękodzielnicze i kulinarne. Efekty tego zaangażowania wypadły  bardzo dobrze o czym przekonaliśmy się podczas konkursów. Od lat na naszym terenie dostrzegamy renesans działalności kół gospodyń wiejskich, które stają się liderem i partnerem działań kulturalnych w swoich miejscowościach. Zauważalne jest  zainteresowanie własnym lokalnym dziedzictwem ludowym poszukiwaniem, źródeł tożsamości. Efekty to wieńce wykonane całkowicie z naturalnych materiałów zgodne  z zasadami babć i prababć prezentujące się wyjątkowo ładnie. Smaczny chleb na zakwasie, pyszny i zdrowy upieczony zgodnie z przekazywanymi w rodzinie recepturami, smakujący wybornie. O czym przekonała się mogąca go spróbować z robionym masłem, smalcem i powidłami, publiczność! Śpiew przy wieńcu dożynkowym, (w którym najlepiej wypadli Górniacy zespół od 38 lat pracujący nad zachowaniem lasowiackich korzeni), wymaga u części grup korekty przy doborze repertuaru. Najbardziej widowiskowy i emocjonujący okazał się konkurs tańca. Wszyscy wypadli dobrze, zatańczyli dostojnie obowiązkowego chodzonego. Wydawałoby się, że konkurs preferuje osoby starsze, które polki i oberki znają z autopsji. Najlepiej jednak zaprezentowała się para w średnim wieku i młodzież. Tancerze i przygrywająca im Kapela Jurka Wrony zebrali burzę oklasków. Podobnie jak kapela Cmolaskie Chłopoki, która brała udział w widowisku rozpoczynającym dożynki. Przedstawienie, przeniosło nas w dawne czasy prezentując zwyczaj wręczenia wieńca przez chłopów dziedzicowi. Wszystkie tradycyjne elementy tej ceremonii przedstawił zespół Seniorów „Ziemia Kolbuszowska”. Napisania scenariusza i reżyserii podjęła się Jolanta Dragan. Widowisko może stanowić wzór dla zespołów podejmujących tego rodzaju tematykę. Zadanie II Lasowiackie Dożynki w Porębach Kupieńskich – Powrót do Tradycji seminarium, warsztaty, konkursy i wydarzenie zostało dofinansowane ze środków Narodowego Centrum Kultury w ramach programu Etnopolska 2020. Liczba uczestników, mogących oglądać, konkursowe dożynki, została ograniczona do niecałych 500 osób (zgodnie z wytycznymi dotyczącymi pandemii COVID-19). Transmisję na żywo w internecie obejrzało ponad 2000 osób. Film jest nadal dostępny w sieci na stronie organizatora Miejskiego Domu Kultury w Kolbuszowej. Jury przyznało w czterech kategoriach konkursowych dwanaście nagród głównych od pierwszej do trzeciej i po 10 równorzędnych nagród (bez określania miejsca). Ze względu na równy wysoki poziom występujących jurorzy mieli spory problem z wyborem. Ostatecznie o miejscach zadecydowały często nieistotne dla laików szczegóły. Otwarcia tych konkursowych dożynek dokonał Jan Zuba Burmistrza Kolbuszowej. Podsumowała je Ewa Draus – Wicemarszałek Województwa Podkarpackiego, doceniając starania uczestników i organizatora dla zachowania naszego narodowego dziedzictwa kulturalnego. Sołtys wsi Poręby Kupieńskie, Stanisław Miazga otrzymał podziękowanie od pani marszałek za 25 lat służby sołtysiej. Z zainteresowaniem przyglądali się im Poseł na Sejm RP Zbigniew Chmielowiec z małżonką i Starosta Powiatu Kolbuszowskiego Józef Kardyś. Wyróżniony Sołtys od serca za wszystko wszystkim, serdecznie podziękował. Tym samym bliskie pierwotnej lasowiackiej tradycji dożynki dobiegły końca organizator bardzo dziękuje, Narodowemu Centrum Kultury za dofinansowanie całego wydarzenia.

dyrektor MDK Kolbuszowa

Wiesław Sitko