BISKUP POLSKI NA SICZY KOZACKIEJ

Biskup polski na Siczy Kozackiej

O trudnej historii polsko-ukraińskiej i o relacjach polsko-ukraińskich, o odradzaniu się struktur Kościoła rzymskokatolickiego na Ukrainie, o stosunkach między Kościołem rzymskokatolickim a Kościołem greckokatolickim, Cerkwią Prawosławną Patriarchatu Moskiewskiego i Ukraińskim Autokefalicznym Kościołem Prawosławnym opowiadał ksiądz biskup Marian Buczek, emerytowany ordynariusz diecezji charkowsko-zaporskiej na Ukrainie podczas spotkania w MDK w Kolbuszowej, które odbyło się w czwartek, 18 maja. W wydarzeniu wzięli udział mieszkańcy miasta. Wśród zaproszonych gości byli obecni m.in. Jan Zuba, burmistrz Kolbuszowej i Krzysztof Wilk, przewodniczący Rady Miejskiej w Kolbuszowej i ks. dziekan Jan Pępek, proboszcz Parafii pod wezwaniem Świętego Brata Alberta w Kolbuszowej.

Dostojnych gości powitał Wiesław Sitko, dyrektor MDK w Kolbuszowej. Słowo powitania wygłosili także: gospodarz miasta Jan Zuba, burmistrz Kolbuszowej i ks. kanonik Jan Pępek, dziekan Dekanatu Kolbuszowa Zachód, proboszcz Parafii pod wezwaniem Świętego Brata Alberta w Kolbuszowej.

Od 1991 roku ksiądz biskup na stałe związany jest z Ukrainą. 28 lutego 1992 został Ksiądz Biskup sekretarzem Konferencji Episkopatu Ukrainy. 4 maja 2002 papież św. Jan Paweł II mianował księdza biskupa biskupem pomocniczym Archidiecezji Lwowskiej i biskupem tytularnym Febiany a 20 czerwca 2002 otrzymał w katedrze lwowskiej sakrę biskupią z rąk księdza kardynała Mariana Jaworskiego. To bardzo ważne funkcje kościelne, które przyszło księdzu biskupowi sprawować w Kościele na Ukrainie. W dniu 16 lipca 2007 został mianowany ksiądz biskup przez papieża Benedykta XVI biskupem koadiutorem diecezji charkowsko-zaporoskiej. 19 marca 2009 został biskupem diecezjalnym tej diecezji, zastępując jej pierwszego ordynariusza śp. ks. bpa Stanisława Padewskiego. 

Rozmowę-wywiad w czasie spotkania z księdzem biskupem poprowadził znawca problematyki relacji polsko-ukraińskich i Kościoła na Ukrainie prof. nadzw. dr hab.  Adam Kulczycki, prezes Instytutu Dziedzictwa Kresowego im. Ugody hadziackiej. Spotkanie było połączone z promocją książki „Biskup polski na Siczy Kozackiej”. Jest to wywiad rzeka z księdzem biskupem Marianem Buczkiem, który przeprowadził z nim wykładowca akademicki, działacz kresowy, publicysta dr hab. Włodzimierz Osadczy, prof. KUL.

- Zupełnie inaczej kształtują się relacje polsko ukraińskie we Lwowie a zupełnie inaczej układają się one w diecezji charkowsko-zaporoskiej. Wynika to z tego, że tam na Wschodzie Ukrainy nie ma nacjonalizmu a Kościół greckokatolicki nie jest przeważający. Tam dominuje prawosławie – powiedział ksiądz biskup Marian Buczek. - Kościół greckokatolicki w Zachodniej Ukrainie nie pooddawał nam zajętych świątyń, które przed II wojną światową należały do Kościoła rzymskokatolickiego. Udało mi się wybudować budynek Domu Biskupiego w Charkowie, w którym mieści się między innymi Kuria Diecezjalna i wyremontować katedrę. Gdy objąłem posługę w diecezji katechezy były prowadzone w barach budowlanych. Warunki mieszkalne i socjalne były opłakane. Postanowiłem to zmienić i udało się. Dużo nauczyłem się u boku śp. księdza kardynała Mariana Jaworskiego i to mi pomogło w prowadzeniu posługi biskupiej na Wschodzie Ukrainy.

W 2009 ksiądz biskup został odznaczony ukraińskim Orderem „Za zasługi” trzeciego stopnia. Od 12 kwietnia 2014 ksiądz biskup jest na emeryturze. Papież Franciszek przyjął rezygnację księdza biskupa z obowiązków biskupa diecezjalnego. Ksiądz Biskup rezyduje w Brzuchowicach koło Lwowa. Na emeryturze biskupiej ksiądz biskup realizuje filmy i pisze książki, wygłasza referaty na konferencjach i sympozjach naukowych promując Kościół rzymskokatolicki na Ukrainie.

Dzisiaj Ukraina pogrążona jest wojną. Odpiera ataki Rosji. Ksiądz biskup uważa, że ta sytuacja zmieniła podejście Ukraińców do Polski i Polaków na Wschodniej Ukrainie a w Zachodniej Ukrainie Ukraińcy są bombardowani propagandą rosyjską.

- Mediach w Zachodniej Ukrainie słyszymy: Polacy pomagają Ukraińcom humanitarnie, militarnie, gospodarczo, przyjmują ich w Polsce, bo chcą, aby Zachodnia Ukraina wróciła do Polski - powiedział Ksiądz Biskup. – Media rosyjskie piszą ciągle: dlaczego Polacy pomagają Ukrainie? Chcą odebrać Lwów. Jest to prowokacja i niektóre media ukraińskie to powielają. Polacy żyjący obecnie w Polsce nie mogą się na to nabrać. Nie dajmy się zmanipulować. Wierzę, że Polska i Ukraina może w przyszłości, po wojnie na Ukrainie, zbudować nowe reakcje polsko-ukraińskie oparte między innymi na współpracy politycznej, gospodarczej, militarnej, naukowej, historycznej i kościelnej. Obyśmy tylko nie zatracili tej szansy. Historia nam tego nie wybaczy. W tym roku będziemy upamiętniać 80. rocznicę ludobójstwa dokonanego przez nacjonalistów ukraińskich z UPA na Polakach na Wołyniu i Kresach Wschodnich. Warto to wykorzystać, aby się wzajemnie pojednać. Inicjatywa powinna wyjść od Kościoła greckokatolickiego na Ukrainie.

- Bardzo serdecznie dziękuję Panu Wiesławowi Sitko – Dyrektorowi Miejskiego Domu Kultury w Kolbuszowej za wyrażenie zgody na zorganizowanie dzisiejszego spotkania i za współudział MDK-u w Kolbuszowej w zorganizowanie naszego spotkania. Bardzo serdecznie dziękuje Panie Dyrektorze! Serdecznie dziękuję wszystkim pracownikom MDK-u zaangażowanym w realizację dzisiejszego wydarzenia. Bardzo serdecznie dziękuję mediom za nagłośnienie dzisiejszego spotkania, a w sposób szczególny Pani Joannie Serafin, redaktor naczelnej „Korso Kolbuszowskiego” – podziękował prezes Instytutu Dziedzictwa Kresowego im. Ugody hadziackiej, współorganizator wydarzenia.

Na zakończenie spotkania zabrał głos Krzysztof Wilk, przewodniczący Rady Miejskiej w Kolbuszowej, który podziękował księdzu biskupowi za bardzo ciekawe przedstawienie sytuacji na Ukrainie i relacji polsko-ukraińskich w tym stosunków między Kościołem rzymskokatolickim a Kościołem greckokatolickim, Cerkwią Prawosławną Patriarchatu Moskiewskiego i Ukraińskim Autokefalicznym Kościołem Prawosławnym.

W podziękowaniu za ciekawe spotkanie piękne kwiaty dostojnym gościom wręczyła ubrana strój ludowy Lasowiaczka Elżbieta Drapała z Zespołu Ludowego „Wolanie” z Domatkowa w towarzystwie Genowefy Wąsik, pracownicy MDK w Kolbuszowej.

Spotkanie wsparli: Solbet Kolbuszowa S.A., Bank Spółdzielczy w Kolbuszowej, Admill Sp. z o. o., Zakład Przetwórstwa Owocowo -Warzywnego "ORZECH" Sp. z o. o., Firma Produkcyjno-Handlowa Greg oraz Zakład Uboju - Przetwórstwa Mięsnego „KARKUT”, Spółdzielnia Zaopatrzenia i Zbytu "Samopomoc Chłopska" w Kolbuszowej. Wydarzenie było wspierane także ze środków Fundacji PZU.

Film ze spotkania będzie niebawem dostępny na stronie MDK w Kolbuszowej.

Tekst: Sekretariat Instytutu Dziedzictwa Kresowego im. Ugody Hadziackiej

Fot. Mateusz Kura